Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία: Ένα σημαντικό «όπλο» για τους ασθενείς με ανεγχείρητο καρκίνο στο πάγκρεας

Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο παγκρέατος έχουν και εμπλοκή ή διήθηση των μεγάλων φλεβών και αρτηριών μέσα και γύρω από το πάγκρεας. Σε αυτούς τους ασθενείς παραδοσιακά δεν προσφέρεται καμία χειρουργική θεραπεία και ουσιαστικά η μόνη θεραπεία που λαμβάνουν είναι παρηγορητική.

Εδώ και χρόνια, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Παγκρέατος κ. Γρηγόρης Τσιώτος και  η ομάδα του πρωτοστατούν στην αφαίρεση τοπικά προχωρημένων όγκων παγκρέατος, συμβατικά θεωρούμενων ως «ανεγχείρητων», με αφαίρεση και των εμπλεκόμενων μεγάλων φλεβών και αρτηριών. Ακολουθώντας αποκλειστικά τα εγκεκριμένα από τα αναγνωρισμένα Κέντρα Αναφοράς των ΗΠΑ πρωτόκολλα χημειοθεραπείας, οι ασθενείς αυτοί υποβάλλονται στην ενδεδειγμένη χημειοθεραπεία με σκοπό να οδηγηθούν σε θεραπευτική εγχείρηση.

Μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας, ένα ποσοστό της τάξης του 30-40% αυτών των  ασθενών με συμβατικά ανεγχείρητους παγκρεατικούς όγκους, μπορούν να χειρουργηθούν, αφαιρώντας τον όγκο, με την απαραίτητη φυσικά συν-αφαίρεση και των εμπλεκόμενων αγγείων, όπως η πυλαία φλέβα, ή κάποιες αρτηρίες. Τα αποτελέσματα αυτών των επεμβάσεων που φέρουν στην Ελλάδα τη χειρουργική σφραγίδα του κ. Τσιώτου και της ομάδας του έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά του εξωτερικού, καταδεικνύοντας την υψηλή εμπειρία και εξειδίκευση της ελληνικής ομάδας, καθώς οι ασθενείς εμφανίζουν πολύ καλή επιβίωση και χαμηλές επιπλοκές.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει κι ένα ποσοστό ασθενών, το οποίο ακόμη και μετά το πέρας της χημειοθεραπείας, δεν μπορεί να χειρουργηθεί. Σε αυτούς τους ασθενείς, ο κ. Τσιώτος και η ομάδα του  τα τελευταία 4 χρόνια εφαρμόζουν στο θεραπευτικό πλάνο και συμπληρωματική ακτινοθεραπεία. Η αποτελεσματικότητα αυτής της θεραπευτικής προσέγγισης αποτέλεσε το αντικείμενο σχετικής μελέτης του Ελληνικού Ινστιτούτου Παγκρέατος. Συνελέγησαν δεδομένα για 26 ασθενείς με ανεγχείρητο καρκίνο παγκρέατος, ο οποίος παρέμεινε ανεγχείρητος και μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας. Αυτοί οι 26 ασθενείς υπεβλήθησαν συμπληρωματικά και σε ακτινοθεραπεία, όπου μετά το πέρας αυτής αποδείχθηκε ότι στο 32% των ασθενών, 1 στους 3 δηλαδή,  μπόρεσε να διενεργηθεί χειρουργική αφαίρεση του αρχικά θεωρούμενου ως ανεγχείρητου όγκου και μάλιστα επί υγιών ορίων.  

Πρόκειται για τη μοναδική μέθοδο, πέραν της απαραίτητης χημειοθεραπείας, που μπορεί να προσφέρει σε αυτούς τους ασθενείς την πιθανότητα χειρουργικής αφαίρεσης και άρα μακρότερης επιβίωσης. Έτσι και η ελληνική εμπειρία ακολουθεί εκείνη των αναγνωρισμένων και επιλεγμένων αμερικανικών κέντρων παγκρέατος όπου η ακτινοθεραπεία αποδεικνύεται σε ένα αποτελεσματικό πρόσθετο «όπλο» ώστε περισσότεροι ασθενείς με αρχικά θεωρούμενο ως ανεγχείρητο καρκίνο παγκρέατος να μπορέσουν να υποβληθούν σε αφαίρεση του καρκίνου αυτού και να έχουν κατόπιν την δυνατότητα καλύτερης πρόγνωσης.

Σημειώνεται ότι η εργασία αυτή  παρουσιάστηκε τον Ιούνιο στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Χειρουργικής Παγκρέατος στη Λυών, καθώς και στο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Ήπατος, Παγκρέατος, Χοληφόρων που διεξήχθη τον Σεπτέμβριο στη Λάρισα.

pancBG

Hellenic Pancreas Institute

The Hellenic Pancreas Institute aims at promoting and spreading knowledge on pancreatic diseases and their successful treatment based on the latest developments. Our work focuses on three distinct but complementary pillars:

  1. The advancement of scientific knowledge on pancreatic diseases through research and studies that lead to developing the most effective treatments.
  2. Awareness raising among the public and primary care physicians on the importance of timely diagnosis and the treatment of pancreatic diseases based on the latest standards. 
  3. The collaboration with organizations in Greece and abroad to effectively promote the goals of the Hellenic Pancreas Institute.